Lux en Lumen

Er heerst vaak onduidelijkheid over wat lux en lumen precies betekenen. Na het lezen van deze pagina weet u de betekenis van lux en lumen, het ontstaan van lux en lumen als meetwaarden, de lumen (lichtstroom) van een lichtbron en het aantal lux dat u nodig heeft.

Ga naar producten Bekijk toepassingspagina’s

Wat is de betekenis van lux en lumen?

Lux en lumen zijn beide natuurkundige eenheden die lichtintensiteit aangeven:

Lumen is de eenheid voor lichtstroom. Dit meet de totale hoeveelheid licht dat een lichtbron uitstraalt.

Lux (wat ‘licht’ in het Latijn betekent) is de hoeveelheid licht op een bepaald oppervlak. 1 Lux staat gelijk aan 1 lumen/m². Door de Europese Unie zijn normen gesteld aan de hoeveelheid lux voor verschillende toepassingen.

Vereenvoudigde weergave

Het ontstaan van lux en lumen als meetwaarden

Verlichtingssterkte wordt uitgedrukt in de eenheid Lux (Latijn:licht). Lang geleden, voordat elektriciteit bestond, werd lichtsterkte afgemeten met een kaars (candela). Candela werd een gestandaardiseerde eenheid om verlichtingssterkte in een bundel uit te drukken. Eén Candela, is de lichtsterkte van één standaard kaars. Hoe smaller de lichtbundel, hoe hoger de candela.

Voor de natuurkundigen onder ons de uitgebreide definitie: 1 candela is 1/60 deel van de lichtsterkte in loodrechte richting van een zwarte straler met een oppervlakte van 1 cm², bij het stolpunt van vloeibaar platina (2046 K) onder een druk van 101 325 N/m² .

Vervolgens is candela als basis gebruikt voor een nieuwe eenheid, ‘lumen’. De definitie van lumen:”Eenheid voor de totale hoeveelheid licht in een lichtbundel” (Kernerman, 2014). Toegepast op verlichtingsproducten is het een maat voor de totale hoeveelheid zichtbaar licht die een lichtbron in alle richtingen uitstraalt.  Vandaag de dag wordt lumen steeds vaker gebruikt om de hoeveelheid licht van een lichtbron te uit te drukken. Maar hier kun je nog niet zoveel mee. Het hangt van de omgeving af hoeveel licht je daadwerkelijk ervaart. Lamp X geeft in een toiletruimte meer licht dan in een sporthal. Voor het meten en uitdrukken van de hoeveelheid licht in een bepaalde omgeving is de eenheid ‘lux’ ontwikkeld.

Lux als betrouwbare meetwaarde voor verlichting

Lux wordt als waarde gehanteerd om de hoeveelheid licht per vierkante meter te weergeven. 1 lux staat gelijk aan 1 lumen per vierkante meter (m²). Hierdoor wordt de tekortkoming van lumen ondervangen. Terugkomend op het voorbeeld van het toilet; creëert lamp X in een toiletruimte een hogere luxwaarde dan in een sporthal. Lux is de meest betrouwbare waarde voor het bepalen van de hoeveelheid licht. Een korte opsomming van een aantal algemene luxwaarden:

Hoeveel lux heb ik nodig?

De Europese Unie heeft normen gesteld voor luxwaarden in diverse binnenverlichtingsomgevingen. Zie hiervoor de NEN–normen voor werkplekverlichting.

Lumen (lichtstroom) van een lichtbron 

Om een indicatie te geven, een overzicht van de meest voorkomende lichtbronnen met daarbij de lichtstroom in lumen.

Het is niet voor niets dat gloeilampen niet meer verkocht mogen worden. In het kader van verspilling en milieubelasting spant een gloeilamp de kroon met 15 lumen per watt. LED is de laatst ontwikkelde en tevens de meest efficiëntste lichttechniek. LED TL PRO, ontwikkeld in samenwerking met Osram en Samsung, produceert met 1 watt 160 lumen. Dit is de systeemefficiëntie van het gehele product. De Samsung LED zelf produceert met 1 Watt 172 lumen. De efficiëntie van LED zal de komende jaren verder toenemen. In april 2012 is er door wetenschappers een rendement van 254 lumen per watt behaald.

Uw verlichtingssituatie

Wilt u weten hoeveel lux en lumen u precies nodig heeft? Of heeft u andere vragen over de juiste verlichting voor uw situatie? Neem dan contact op en lees meer op de toepassingspagina’s.

Vraag vrijblijvend advies aan