Powerfactor (Pf)

Powerfactor

De powerfactor (Pf) geeft de relatie tussen het werkelijk vermogen (P) en het schijnbaar vermogen (Ps) weer. Het schijnbare vermogen wordt niet gezien op de kWh-meter, vandaar ook de naam. Elektronische apparatuur met een lage factor verbruiken meer stroom dan nodig is. De hoeveelheid onnodig stroomverbruik wordt blindstroom genoemd. De blindstroom ontstaat doordat de capaciteiten in het elektrische circuit periodiek worden geladen en weer ontladen. De aanwezige zelfinducties bouwen periodiek een magneetveld op en breken het weer af.

Formule Powerfactor (Pf)

De powerfactor geeft aan in hoeverre er sprake is van ongewenst stroomverbruik. In een ideale situatie is de waarde 1, dit betekent dat er geen sprake is van blindstroom. Een Powerfactor van 0,9 betekent dat er 10% meer stroom wordt verbruikt. Dit wordt veroorzaakt door het faseverschil tussen de spanning (Volt) en de stroom (Ampère).

Het werkelijk vermogen (P)

Dit is het vermogen waarvoor betaald moet worden aan de energieleverancier. Als voorbeeld nemen een lamp van 100 watt die 10 uur brandt. Deze lamp verbruikt in totaal 1kWh (10uur x 100W = 1 kWh). Een standaard huishouden betaalt per kWh in Nederland gemiddeld €0,22.

Het schijnbaar vermogen (S)

Bij een gewone weerstand, bijvoorbeeld een gloeilamp, is het schijnbaar vermogen gelijk aan het werkelijk vermogen. Bij inductieve belastingen (bijvoorbeeld: TL verlichting) en complexere elektronica is het schijnbaar vermogen groter dan het werkelijk vermogen. Dit betekent dat er sprake is van blindstroom, er wordt meer stroom verbruikt dan werkelijk nodig. Dit is een beknopte uitleg van de powerfactor.

Powerfactor en verlichting

Zowel LED als de driver verbruiken stroom. De hoeveelheid gecreëerde blindstroom  van een driver is afhankelijk van de powerfactor. Het hogere kwaliteitssegment LED verlichting heeft een powerfactor van minimaal 0,95. Inferieure LED producten hebben een factor van bijvoorbeeld 0,6. Het schijnbare vermogen is dan bijna twee maal groter dan het werkelijke vermogen. Dit resulteert in veel blindstroom en een gevaarlijke situatie voor de elektrische bekabeling en groepenkasten. Een hoge powerfactor is essentieel.

Powerfactor verlichtingsoplossingen

In onderstaande tabel de waarde van verlichtingsproducten:

Type verlichting	Powerfactor (Pf)
Gloeilamp	1.0
Spaarlamp	0,55
TL buis (T8) + VSA	0,60
TL buis (T5) + EVSA	>0,95
LED TL + interne driver	0,50-0,95
LED TL PRO + externe driver	>0,98